Sesamoid kemik kırığı, ayak başparmağının altında yer alan ve tendonlara destek sağlayan küçük, yuvarlak sesamoid kemiklerin zarar görmesi sonucu oluşur. Bu kemikler, özellikle yürüme, koşma ve zıplama gibi hareketler sırasında kritik bir role sahiptir. Sesamoid kırıkları, genellikle doğrudan travma veya uzun süreli stres sonucu meydana gelir ve tedavi edilmezse ciddi ağrı ve hareket kısıtlılığına yol açar.
Bu makalede, sesamoid kemik kırıklarının nedenlerini, belirtilerini ve tedavi yöntemlerini kapsamlı bir şekilde ele aldık. Ayrıca, kırıkların yanı sıra sesamoiditis gibi diğer sesamoid yaralanmaları ve bunların nasıl teşhis edildiği hakkında bilgiler bulunmakta.
İçindekiler:
Sesamoid Kemik Nedir?
Her bir ayağımızın başparmağında, bir tanesi iç tarafta (tibial) bir tanesi dış tarafta (fibular) olmak üzere toplam 2 adet sesamoid kemik bulunur. Sesamoid kemikler başparmak tarak kemiğinin altında, yere bastığımızda tarak kemiğin yer ile temas ettiği noktada bulunur. Her iki sesamoid kemik üstlerindeki 1. tarak kemiği ile eklem yapar.
Sesamoid Kemik Kırığı Nedir?
Sesamoid kemik kırığı, ayak başparmağının altında yer alan ve tendonlara destek veren küçük, yuvarlak kemiklerin (sesamoid kemiklerin) kırılması durumudur. Bu kemikler yürüme, koşma ve zıplama gibi hareketler sırasında önemli rol oynarlar.
Sesamoid Kemiklerin Fonksiyonu Nedir?
Özellikle Sesamoid kemiklerin fonksiyonları, ayak başparmağının anatomisi ve hareket kabiliyeti üzerinde önemli roller oynar. Bu küçük kemikler, özellikle aşağıdaki işlevlere sahiptir:
Ayak başparmağının bükme hareketini yaptıran tendonlara (fleksör hallucis brevis) dayanak noktası oluşturarak başparmağın kıvırma (fleksiyon) gücünü arttırırlar.
Vücut ağırlığının oluşturduğu basıncın emilmesine yardımcı olurlar.
Ayak başparmak tarak kemiğindeki sürtünmeyi azaltırlar.
Ayak başparmaktaki uzun bükücü tendonu (Fleksör Hallucis Longus) korurlar.
Sesamoid Yaralanmaları Nelerdir?
Sesamoid kırıkları: Ayak travması sonrası sesamoid kemiklerinde kırık olabilir.
Sesamoiditis: Tekrarlayan mikrotravmalar sonrası sesamoid kemiklerinin zayıf olan kan akımı zayıflayıp bozulabilir. Bunun sonucunda sesamoid kemik canlılığını yitirir. Bu duruma sesamoiditis denir.
Turf Toe-1. Metatarsofalengeal Eklem Burkulması: Çim ayak olarak da isimlendirilir. Amerikan fulbolu gibi özellikle sentetik çim zeminde spor yapan sporcuların ayak başparmağı ekleminin yere temas eden tarafındaki kapsülde yırtılmayı ifade eder.
Sesamoid Yaralanmalarının Belirtileri Nelerdir?
Özellikle Sesamoid kemik yaralanmalarının başlıca belirtileri ağrı, şişlik ve hareket kısıtlılığıdır. Listelemek gerekirse:
Ağrı: Hastaların çoğunda istirahatte geçen, aktivite ile artan ayak başparmak tarak kemiğinin altında ağrı hisseder. Yapılan egzersize bağlı olarak ağrının şiddeti değişebilir. Genellikle yoğun antrenman sonrası ağrı artar. Ayak başparmak kireçlenmesi konusundan şüpheleniyorsanız bağlantıya tıklayıp detaylara ulaşabilirsiniz.
Hareket Kısıtlılığı: Başparmağın yukarıya (dorsifleksiyon) doğru hareketi ağrılı olur. Aynı zamanda başparmağı düz konuma getirmede de zorluk olur.
Bu belirtiler ciddi Sesamoid Yaralanması göstergesidir. Bu gibi durumlarda erken tanı ve tedavi çok önemlidir. O yüzden bizlerle iletişim kanallarımızdan ya da whatsapp butonundan iletişime geçip detaylı bilgiler alabilirsiniz.
Sesamoid Yaralanmaları Nasıl Teşhis Edilir?
Ayak yaralanmalarında tecrübeli bir ortopedi doktoru, ayrıntılı fiziki muayene sonrası sesamoid yaralanmasından şüphe eder. Ayrıca Sesamoid kemiklerine yönelik özel röntgenler ve MR görüntüleme ile sesamoid yaralanması teşhis edilir.
Sesamoid Yaralanmaları Nasıl Tedavi Edilir?
Sesamoid yaralanmaları öncelikli olarak ameliyat dışı yöntemler ile tedavi edilir. Bu yöntemler:
Ağrı kesici kullanımı: Doktorunuza danışarak NSAİ ilaç kullanabilirsiniz.
Dinlenme ve aktivitelerin düzenlenmesi:
Tabanlık kullanımı: Sesamoiditis için kişiye özel yapılan tabanlık kullanılabilir.
Alçı botu kullanımı: Sesamoid kırıklarında ve ağrılı sesamoiditis tedavisinde başparmak destekli alçı botu kullanılabilir.
Sesamoid Kemik Kırığı Tedavisi
Sesamoid kemik kırıklarının tedavisi genellikle konservatif yöntemlerle yapılır. Dinlenme, buz uygulaması ve anti-inflamatuar ilaçlar ilk tedavi adımları arasındadır. Ayrıca, ayak yükünü azaltmak için özel ayakkabılar veya tabanlıklar önermekteyiz. Eğer bu tedavilere yanıt verilmezse ameliyat planlanmaktadır.
Tedavi Yöntemleri:
Dinlenme ve ayak yükünün azaltılması
Ağrı ve şişliği kontrol altına almak için ilaçlar ve buz uygulaması
Cerrahi müdahale
Sesamoid Yaralanmalarında Ameliyat Gerekir mi?
Ameliyat dışı yöntemler ile sesamoid ağrısı geçmez ise son çare olarak ameliyat planlanır. Eğer sesamoid kırığına bağlı ağrı var ise kırık parçalar çıkarılır. Eğer sesamoiditis ise sorun olan sesamoid kemiği çıkarılır. Bu ameliyata sesamoidektomi ameliyatı denir.
Sesamoid Kemik Ameliyatı
Sesamoid kemik kırıkları için cerrahi müdahale genellikle konservatif tedaviye yanıt vermeyen veya kronikleşen durumlar için düşünülür. Ameliyat, kırılmış sesamoid kemik parçalarının çıkarılmasını veya hasar gören bölgenin onarılmasını içerir.
Sesamoid kemik ameliyatı, ayakta yer alan ve başparmağın altında bulunan küçük kemikler olan sesamoidlerin kırıklarını veya ciddi yaralanmalarını tedavi etmek için uygulanan cerrahi bir işlemdir. Bu kemikler, ayak başparmağının hareketlerine destek olur ve tendonların doğru çalışmasına yardımcı olur. Cerrahi müdahale, genellikle diğer tedavi yöntemleri yetersiz kaldığında veya kronik ağrı ve fonksiyon kaybı yaşandığında düşünülür.
Ameliyat Öncesi Hazırlık
Ameliyat öncesi detaylı bir fiziksel muayene ve gerekli görüntüleme testleri yapmaktayız. Bu testler genellikle röntgen ve bazen MR içerir. Bu aşamada, sesamoid kemiklerin kırık durumu, çevresel doku hasarı ve inflamasyon detaylı bir şekilde incelenir.
Hastalar, ameliyatın potansiyel riskleri, beklenen iyileşme süreci ve ameliyat sonrası gerekebilecek rehabilitasyon hakkında hastaya bilgiler verilmektedir.
Ayakta Stres Kırığı hakkında daha detaylı bilgi almak için bağlantıya tıklayıp detayları öğrenebilirsiniz.
Ameliyat Teknikleri
Sesamoid kemik ameliyatı genellikle lokal anestezi altında gerçekleştirilmektedir ve işlem süresi genellikle 1-2 saat arasında değişmektedir. İki teknik uygulanır:
Sesamoid Kemiklerin Çıkarılması (Sesamoidektomi): Eğer kırık parçaları birleştirmek mümkün değilse veya kronik inflamasyon devam ediyorsa, hasar görmüş sesamoid kemiklerin tamamen veya kısmen çıkarılması gerekir. Bu işlem, ağrının azaltılması ve fonksiyonel iyileşme sağlamak için yapılmaktadır.
Sesamoid Kemik Onarımı: Eğer sesamoid kemik stabil ve onarılabilir durumdaysa, kırık parçalar cerrahi yöntemlerle bir araya getirilir ve küçük vidalar, teli dikişler veya biyolojik yapıştırıcılar ile sabitlenir.
Sesamoid Kemik Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci
Sesamoid Kemik Ameliyatı sonrası, hastalar genellikle aynı gün taburcu edilmektedir. İlk birkaç hafta boyunca ayağın yük taşımaması önermekteyiz. Ayak, genellikle bir alçı, boot veya özel ayakkabı ile desteklenir. İyileşme sürecinde anti-inflamatuar ilaçlar ve ağrı kesiciler reçete ile tedavi desteklenir.
Sonuç
Sesamoid kemik kırığı, ayak başparmağının altındaki küçük kemiklerde meydana gelir ve yürüme veya koşma gibi aktiviteler sırasında ciddi ağrıya neden olabilmektedir.
Sesamoid kemikler, başparmağın hareketlerini destekler ve ağırlık taşıma fonksiyonuna katkı sağlar. Yaralanmalar genellikle kırıklar ve sesamoiditis olarak iki ana grupta incelenir.
Tedavi genellikle konservatif yöntemlerle başlar; ancak ağrılar devam ederse cerrahi müdahale gerekebilir. Tanı, özel röntgen ve MR ile konulur. Cerrahi, lokal anestezi altında gerçekleştirilir ve hastalar ameliyat sonrası iyileşme sürecinde fizik tedavi görür.
Sesamoid Kemik Kırığı için erken tanı ve uygun tedavi seçimi, iyileşme sürecini büyük ölçüde kolaylaştırır ve hastanın yaşam kalitesini artırır. Bu yüzden bizlerle iletişime geçmenizi ve tedavi yöntemleriniz hakkında bilgi almanızı öneriyoruz.
Makalemizi okuduğunuz için teşekkürler. Dilerseniz utkuerdemozer.com bağlantısından ana sayfaya genel bir göz atabilirsiniz.
