Diz kapağı tendonu, diz kapağını kaval kemiğine bağlayan yapıdır. Diz kapağı, üst taraftan kuadriseps tendonu ile kuadriseps kaslarına bağlanırken alt tarafından ise patellar tendon ile kaval kemiğine bağlanır. Diz kapağı, patellar tendon ve kuadriseps tendonu ile birlikte hareket ederek dizinizin düz hale gelmesini sağlar. Yürüme, koşma, zıplama ve tekme atma gibi hareketleri patellar tendon ve diğer dizin ekstansör mekanizması sayesinde yapabiliriz.
Atlayıcı dizi olarak da bilinen patellar tendinit, basketbol ve voleybol gibi sporcularda görüldüğü gibi, futbolcu ve koşucularda da sık olarak görmekteyiz. Özellikle atlama içeren sporcularda daha yaygın olduğu gibi, atlama sporu içermeyen sporcularda da görülür.
Patellar tendinitin ilk belirtisi tendonun üzerinde özellikle diz kapağına yakın bölümünde hissedilen ağrıdır.
Ağrı genellikle fiziksel aktiviteye başladığınızda veya yoğun bir antrenmandan hemen sonra başlar. Hastalar dizin önünde bir ağrı tarif ederler ama çoğunlukla ağrının tam yerini bulmakta zorluk yaşarlar.
Patellar tendinit ağrısı çoğu zaman patellar kondromalazi ile karışır. Patellar tendinit ve patellar kondrolamaziyi ayırt etmek için özellikle dizi zorlayan hareketler (çömelme) yaptırılarak ağrının yeri bulunur.
Patellar tendinitte ağrının yeri patella tendonun üzerinde olur.
Zamanla ağrı kötüleşir ve antrenman yapmaya engel olmaya başlar. Sonunda ağrı, günlük hayatta da zorluk çıkarmaya başlar. Özellikle merdiven çıkma, sandalyeden kalkma gibi günlük hareketlerde tendon üzerinde ağrı olur.
Patellar tendinitin diğer bulguları; tendonda şişlik oluşması, tendona dokunmakla ağrıdır.
Patellar tendinit, patellar tendonunuzdaki tekrarlanan stresin neden olduğu yaygın bir aşırı kullanım yaralanmasıdır. Tendonda artan yük tendonun kalitesini bozup, küçük yırtıklara neden olur. Bu küçük yırtıkları vücumuz tamir eder. Ancak tendonun tamir kapasitesi de bir yere kadardır. Tendondaki yırtıklar çoğaldıkça, tendonun iltihaplanmasına ve zayıflamasına bağlı olarak ağrı oluşur.
Aşağıdakilerden biri ya da birkaçı birlikte patellar tendinit gelişimi için risklidir.
Eğer ağrıyı görmezden gelip, antrenmanı ağrıyla yaparsanız ya da ağrı kesici ilaçlar kullanıp antrenman yaparsanız, patellar tendonda giderek daha büyük yırtıklara neden olabilirsiniz. Sorun ortadan kaldırılmadan, hasta olan tendon ile antrenman yapmaya devam ederseniz diz ağrısı ve fonksiyon bozukluğu devam ederek daha ciddi patellar tendinite sebep olur.
Patellar tendinit geliştirme riskinizi azaltmak için şu adımları izleyebilirsiniz
Patellar tendinit için önerilen olağan tedavi, semptomların gelişmesine neden olan aktiviteyi azaltmak ya da sonlandırmak ile başlar.
Fizyoterapist ile birlikte uygulanacak, öncelikle ekzantrik güçlendirmeye odaklanarak güçlendirme programı ve kuadriseps kaslarının boyunu uzatılmasını amaçlayan germe programı ile çok iyi sonuçlar alırız.
İnatçı vakalarda tendonda tendinit miktarını değerlendirmek için MR görüntüleme yapılır. Bu vakalarda ultrason altında Büyüme Faktöründen Zengin Plazma (PRGF) enjeksiyonları ile başarılı sonuçlar almaktayız.
Eğer tüm ameliyat dışı yöntemler uygulanıp ağrı geçmiyor ve fonksiyonları bozmaya devam ediyorsa, MR görüntülemede de tendondaki hasar fazla ise patellar tendon tendinit ameliyatı planlanır.
Tendonun bozuk olduğu ölü kısmı çıkarılarak geri kalan parçaların birbirine dikilip , kalan kısımlarında diz kapağına tekrar dikilmesi işlemi yapılır. Ancak bilinmelidir ki çoğu vakaya ameliyat gerekmez.