İçindekiler
Tibial tüberkül osteotomileri, diz kapağı çıkığında olduğu gibi diz kapağının yerinde durma sorunlarında (patellofemoral instabilite) veya diz kapağının ağrılı ve kötü hareketi (patellar maltracking) şikâyeti olan hastaları tedavi etmek için kullanılır.
Bu cerrahide amaç diz kapağının tendonu ile kaval kemiğine bağlandığı kemiğin (tibial tüberkül) kesilerek (osteotomi), kapağın dizilim bozukluğunu düzeltmek amaçlanır. Tekrarlayan çıkıkların oluşumu engellenir. İkinci olarak diz kapağı(patella) ve/veya altındaki oluktaki (Troklea) kıkırdak sorunlarına bağlı ağrılı durumlarda ağrıları azaltır.
Diz kapağının ağrılı ve kötü hareketi (patellar maltracking) şikâyeti olan hastalarda sıklıkla kronik diz önü ağrısı vardır (Patellofemoral Ağrı Sendromu). Bu genellikle merdiven inip çıkarken veya uzun süre oturmakla oluşan ağrı ile karakterizedir. Tibial tüberkül osteotomisi patella ve femur (patellofemoral eklem) arasında kıkırdağın tam kaybolup kireçlenme gelişmeyen hastalarda daha etilidir.
Tibial tüberkül osteotomi ameliyatı, Medial Patellofemoral Ligament veya kıkırdak onarım cerrahisi ile birlikte yapılabilir. İşlem diz kapağı çıkığı olan hastalarda çıkığı tedavi etmek için yapılırken, diz kapağında kıkırdak bozukluğu olan hastalarda ise bu ameliyatın yapılma sebebi tamamen ağrıyı, eklem protezi ameliyatı yapmadan ortadan kaldırmaktır.
Başka bir deyişle, başka hiç bir yöntem ile tedavi edemediğimiz diz kapağı kireçlenmesine bağlı ağrıyı, ancak bu ameliyat ile (Fulkerson osteotomisi) diz kapağı üzerindeki kuvvetleri azaltarak ağrı semptomlarını önemli ölçüde azaltabiliriz.
Ameliyat Nasıl Yapılır?
Genel anestezi (tamamen uyuma) veya belden uyuşturularak gerçekleştirilecektir. Ameliyatın ilk kısmı, diz eklemine bir kamera ile girilip eklemin eklem kıkırdak yüzeylerinde herhangi bir hasar olup olmadığını, eklemin diğer yerlerinde başka bir problem olup olmadığı kontrol edilir. Bu aşamada herhangi bir kıkırdak yaralanması tedavi edilebilir.
Daha sonra dizin ön kısmında 9-14 cm'lik bir kesi yapılır. Patellar bağın (tibial tüberkül adı verilen) tutunma yerinin 6-8 cm uzunluğundaki kemiksi parçası öne ve iç tarafa (anteromedializasyon) konumlandırılır ve 2 veya 3 vida ile yerinde tutulur. Genellikle bir cerrahi dren kullanılır, dren ameliyattan genellikle 24 saat sonra çıkarılır. Cerrahi kesi genellikle eriyen dikişlerle kapatılır.
Tibial Tüberkül Osteotomisinden Sonraki Süreç
Ameliyattan uyandığınızda bacağınızda bacağınızı düz tutacak bir atel olacak. İlk birkaç hafta yürüken bu atel ile yürümeniz gerekecek. Yürürken koltuk değneği kullanmanız gerekecek. Özellikle çift değnek kullanımı ilk 2-3 hafta gerekecektir. Daha sonra 1-2 hafta da tek koltuk değneği kullanımı gerekir.
Ağrınız iyi kontrol edildikten sonra çoğu insan 1 ila 2 gün sonra eve gidebilir. Hastanede bu süre aynı zamanda fizyoterapi başlar, yürüme ve egzersiz eğitimi verilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Vidaların gelecekte çıkarılması gerekiyor mu?
Bazı hastalar, uygulanan vidalardan rahatsız olabilir ve bu durumlarda vidalar çıkarılabilir.
Fizyoterapiye ne zaman başlayacağım?
Hastanede ameliyattan sonraki gün fizyoterapiye başlayacaksınız ve taburcu olduktan sonra bu devam edecek. Fizyoterapistinizi ilk 6 hafta boyunca genellikle haftada iki kez, sonraki 6 hafta boyunca haftada bir kez görmeniz ve bu zamandan itibaren ziyaretleri azaltmanız gerekecektir.
Fizyoterapi sırasında ne yapacağım?
Fizyoterapinin birincil amacı, ameliyattan sonra diz ekleminizin sertleşmesini engellemektir. Bunun için başlangıçta diz ekleminin hareket açıklığı arttırılır. Daha sonra ameliyattan sonra güç ve dengeye odaklanılır. Ameliyat sonrası her aşamada ne yapmanız ve ne yapmamanız gerektiğine dair ayrıntılı olarak tarafımdan bilgilendirileceksiniz.
Atelimi ne zaman takmam gerekiyor?
Koltuk değneklerinizle hareket ettiğiniz her an ateli takmanız gerekecektir. Atelinizi ortalama 3-4 hafta kullanacaksınız.
Koltuk değneklerimi ne kadar süre kullanmam gerekecek?
Kemiğinizin ne kadar çabuk iyileştiğine bağlı olarak değişmekle birlikte koltuk değneklerinizi ortalama 4-5 hafta arasında kullanmanız gerekecektir.
Ne zaman araba kullanabilirim?
Sağ bacak ameliyatı geçiren hastalarda koltuk değneklerini kullanmayı bırakana kadar (yaklaşık 6 hafta) araba kullanmaya geri dönemezsiniz. Manuel araç kullanmayan sol diz ameliyatı geçiren hastalar için, artık ağrı kesici almadığınız 3 ila 6 hafta arasında araç kullanmaya dönebilirsiniz.
Ne zaman duş alabilirim?
Ameliyattan sonra dizlik kapalıyken duş alabilirsiniz ancak her zaman oturarak olmalısınız. Kesi yerinizi kapatan su geçirmez yara örtüleri ile duş almanız gerekecek. Birinin kuru kalmana ve giyinmene yardım etmesi tavsiye edilir. Atel daha sonra tekrar uygulanmalıdır.
Ne zaman işe dönebilirim?
Bu, her hasta için farklı olacaktır ve büyük ölçüde yaptığınız işin türüne bağlıdır. Sedanter bir pozisyonda veya masa başında çalışan hastaların çoğu 4-6 hafta içinde işe geri dönecektir. Daha emek yoğun işlerde çalışan hastaların işe dönüşü 12 haftayı bulur.
Düzenli aktiviteme ne zaman devam edebilirim?
Düzenli aktiviteye dönüş, büyük ölçüde her bir hastanın düzenli aktivite tanımına bağlıdır. Yürüme, yüzme, bisiklete binme gibi darbesiz aktiviteler 2-3 ay sonra yeniden başlatılabilir. Koşu ve spor gibi daha yüksek darbeli faaliyetlere ise 6-8 ay kadar zaman ister.
