İçindekiler
Kalça Eklemi Labrum Yapısı Nedir?
Kalça eklemindeki labrum yapısı, kalça yuvasının (asetabulumun) kenarında bulunan kıkırdağımsı bir yapıdır. Labrum yapısı eklem kıkırdağının bittiği yerde bulunur. Eklem kıkırdağından yapısal olarak farklıdır.
Kalça yuvasının yani asetabulumun kemik kenarı üzerinde bulunarak eklemi derinleştirir aynı zamanda kalça yuvası ile birlikte uyluk kemiğinin başına (femur başı) yatak oluşturarak kalça eklemini yerinde kalmasına yardım etmek (stabilite) gibi birden çok fonksiyonu vardır.
Kalça eklemindeki labrum yapısı, diz eklemindeki menisküs dokusu ve omuz eklemindeki labrum dokusu ile fonksiyonel olarak da benzerlik gösterir.
Kalça Labrum Yırtığı Nasıl Oluşur?
Kalça eklemindeki labrum yapısı, en sık tekrarlayan küçük travmalar sonrası, ya da trafik kazaları gibi yüksek enerjili travmalara sonrası oluşur. Bazı hastalarda ise travma ya da sportif aktivite öyküsü yoktur. Bu grup hastalardaki yırtık yıpranmaya bağlı (dejeneratif yırtık) olur. Bu hastalarda kalça eklemi sıkışması(femoroasetabular impingment) ya da kalça eklem kireçlenmesi de olabilir.
Kalça Labrum Yırtığı En Sık Kimlerde Olur?
Özellikle ani duruş, dönme hareketinin çokça yapıldığı, futbol, basketbol kayak sporu yapan sporcularda.
Kalça ekleminin hareket açıklığının fazla olması gereken, Karete, taekwondo ve yoga sporcularında.
Trafik kazaları gibi yüksek enerjili travma sonrası olabildiği gibi, evin içinde paspasa takılma sonrası kalça eklemini incitme sonucu da olabilir.
Kalça Labrum Yırtığının Belirtileri Nelerdir?
Genellikle uzun süre ayakta durma, oturma veya yürümekle daha da kötüleşen kasık ağrısı.
Kalça ekleminizde kilitlenme, tıklama hissi.
Kalça ekleminde hareket kısıtlılığı.
Kalça Labrum Yırtığının Tanısı Nasıl Konulur?
Ayrıntılı hikaye ve muayene sonucunda labrum yırtığından şüphelenilir, özel olarak labrum yapısına yönelik MR görüntüleme yöntemi ile yırtık tanısı konulur.
Bazen hastaların açıklanmayan kasık ağrısının altında labrum yırtıkları olduğunu biliyoruz. Bu hastaların standart kalça MR görüntüleri normal olabilir. Labrum yapısına yönelik çekilen MR görüntüleme ile labrum yırtığı tanısı konulur.
Ayrıca ultrason altında kalça eklemine yapılacak lokal anestezi uygulması sonucunda hastanın ağrısının geçip geçmediği sorgulanır. Ağrı geçiyorsa labrum yırtığı gibi eklem içi sorunlara odaklanılır.
Kalça Labrum Yırtığının Tedavisi Nasıldır?
Kalça labrum yırtığının tedavisi belirtilerin ne şiddette olduğuna bağlıdır. Bazı hastalar ameliyat dışı çözümlerden fayda görürken bazı hastalara kalça artroskopisi ile labrum tamirinden fayda görürler.
Kalça Labrum Yırtığının Ameliyat Dışı Tedavisi
Aktivitelerin düzenlenmesi, core ve kalça bölgesi kaslarının güçlendirilmesi amaçlanarak fizyoterapiye başlanır.
Kalça Labrum Yırtığının Enjeksiyon ile Tedavisi
Büyüme faktöründen zengin plazma, yağ dokusundan veya kemik iliğinden elde edilen kök hücre uygulamalarının ultrason altında hem yırtığa hem de kalça ekleminin içine yapılması ile yırtığın tamir edilmesi hedeflenir.
Kalça Labrum Yırtığının Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Kalça labrum yırtığının ameliyat ile tedavisi kapalı ameliyat tekniği ile yapılır. Kalça artroskopisi olarak adlandırılan bu işlemin yapılabilmesi için uygun aletler, kalça ekleminin doğal hali dar olduğundan ameliyat esnasında bacağın gerilerek açılması için traksiyon masası gerekir. Kamera ile eklem içine girilerek eklem içi bir sorun olup olmadığına bakılır. Bazı yırtıklar eklem içinden görülür.
Ayrıca uyluk kemiğinin boyun kısmında bir sıkışma (cam tipi sıkışma) olup olmadığı da anlaşılır.
Yırtık tespit edilince, yırtığın arkasındaki kemik yapı kontrol edilerek fazladan bir çıkıntıya (pincer tipi femoraasetabuler sıkışma) sebep olup olmadığı kontrol edilir. Özel dikiş aletleri ile yırtık ayrıldığı kemiğe dikilir. Sıkışmaya sebep olan kemik çıkıntıları aynı anda törpülenir.
Labrum bazı hastalarda dikiş tutmayacak kadar yıpranmış olur, böyle bir durumda karşılaşınca yıpranmış olan labrum temizlenip yerine, labrumun hemen üzerindeki bir tendondan ya da bacağın dış kısmından alınan bir zardan (iliotibial bant) yeniden labrum dokusu yapılır (rekonstrüksiyon ameliyatı).
Kalça Labrum Yırtığı Ameliyatı Sonrası Süreç
Labruma dikiş atılmış ise ameliyat sonrası hastaya yaklaşık 4-6 hafta koltuk değneği kullandırılarak o bölgeye yük verdirilmez. Dikiş atılan labrum dokusunun kemik ile bütünleşip doğal olarak iyileşmesi bu süre zarfında olur.
